زنان عرب در دورهى قبل از اسلام، نه تنها از حقوق اولیه انسانى بهرهاى نداشتند، بلکه از هر حیوانى پستتر و زبونتر به شمار مىرفتند. با زنان و دختران، مانند چهارپایان رفتار مىکردند و آنان را به صورت کالا در معرض خرید و فروش قرار مىدادند. زنده به گور کردن دختران در میان پارهاى از اعراب به ویژه طایفه اسد و تمیم رواج داشت. اینان، به خاطر حماقت و نادانى، دخترانشان را زنده به گور مىکردند. (1) این عمل جنونآمیزشان بدان خاطر بود که مبادا دخترانشان در جنگ به اسارت دشمن درآیند و موجب ننگ و عارشان گردند و نیز معتقد بودند، اگر دخترانشان با افراد بیگانه ازدواج کنند، سبب ازدیاد نفوسشان گشته و در نتیجه به روزیشان افزوده خواهد شد و این، موجب شکست اینان مىشود، ولى قرآن کریم علت اصلى کشتن فرزندان را فقر و ندارى و تنگدستى مىداند. «فرزندانتان را از بیم تنگدستى مکشید. ما به آنان و به شما روزى مىرسانیم.»(2) «فرزندانتان را از بیم ندارى و تنگدستى مکشید. ما به شما و آنان روزى مىرسانیم.»(3) در این دو آیه شریفه علت اصلى فرزندکشى بیم ندارى و گرسنگى معرفى شده است. به هر حال، چه عامل اقتصادى و چه عوامل دیگر، هرچه باشد، سبب شدند که زنده به گور شدن دختران در میان اعراب جاهلى به صورت رسم و عادت درآید و به دیگر قبایل سرایت کند. قرآن کریم درباره وضع زن در جاهلیت و عکسالعمل مرد نسبت به او چنین مىفرماید: «وقتى به مردى خبر داده مىشد که دخترى پیدا کرده، رنگش از خشم تیره مىشد و از روى شرمندگى از انظار مردم پنهان مىگشت. سپس یا با نهایت بىعلاقگى از دختر نوزاد، نگهدارى مىکرد و یا کودک بىگناه را زیر خاک پنهان مىنمود.» (4) نحوه دخترکشى در میان قبایل عرب، متفاوت بود. بعضى نوزاد دختر را سر مىبریدند و بعضى دیگر از بالاى کوه پرتاب مىکردند و گروهى نیز در آب غرق مىکردند.
|